Repty czy Stare Tarnowice? Gdzie szukać początków?
Tarnowskie Góry składają się z jedenastu dzielnic:
- Stare Tarnowice
- Opatowice
- Rybna
- Strzybnica
- Pniowiec
- Sowice
- Lasowice
- Śródmieście - Centrum
- Osada Jana
- Bobrowniki Śląskie - Piekary Rudne
- Repty Śląskie
Każda z nich ma swój statut i radę. Każda może także poszczycić się własną historią. Trudno stwierdzić, którą z nich uznawać za najstarszą. Być może Sowice, gdzie odkryto ślady kultury łużyckiej? Inna wskazówka ukryta jest już w samej nazwie naszego miasta. Tarnowskie Góry tłumaczyć możemy jako kopalnie znajdujące się na ziemiach Tarnowicza. Pamiętajmy, że historia naszego miasta nierozerwalnie związana jest z historią tutejszego górnictwa, o której pisaliśmy już we wcześniejszym artykule. O działalności wydobywczej na tym terenie wspominano już w XII wieku. Natomiast pierwszą nazwę jednej z dzisiejszych dzielnic odnajdziemy w bulli papieża Innocentego III z 1201 roku, gdzie pojawiają się Repty. W 1247 roku wieś otrzymała od księcia Władysława Opolskiego przywilej górniczy „Wolny Ołów”.
Wróćmy jednak do nazwy i wspomnianego już rodu Tarnowicz. Najstarszy reprezentant tej rodziny, jakiego znamy, to Adam de Tarnowicz. Rycerz żył w XIV wieku i to właśnie od jego nazwiska wzięła się nazwa Tarnowice, znane nam dzisiaj jako Stare Tarnowice. W ich pobliżu na przełomie XV i XVI wieku doszło do odkrycia, które zadecydowało o dalszym rozwoju przyszłego miasta...
Najmłodsza Osadka
O ile stwierdzenie, która z dzielnic powstała jako pierwsza, jest trochę kłopotliwe, o tyle z najmłodszą nie ma już takich problemów. Mowa oczywiście o Osadzie Jana, zwanej także tarnogórskim Manhattanem lub Osadką. Jest to także najmniejsza dzielnica - jej powierzchnia wynosi 93 hektary. Zamieszkuje ją 4 319 osób, a więc niemal tyle samo co zdecydowanie większe Bobrowniki czy Lasowice. Osiedle, stanowiące znak rozpoznawczy Osady Jana, zaczęto budować w roku 1967. Czy oznacza to, że wcześniej nie było tutaj innych obiektów? Niekoniecznie. W początkach XX wieku do Tarnowskich Gór zaproszono zakon kamilianów, którzy wybudowali kościół i budynek zakładu dla alkoholików, a także bardzo ładny park.
W latach siedemdziesiątych co prawda dawną nazwę dzielnicy zmieniona na Osiedle XXV-lecia PRL, ale po przemianach ustrojowych na mapy powróciła i do dziś pozostała Osada Jana.
fot. UM Tarnowskie Góry