Sztolnia kiedyś i dziś
Wycieczkę zaczynamy w Parku Repeckim. To właśnie tam znajduje się zejście do podziemnych korytarzy. Sam park również wart jest uwagi. Przed zwiedzeniem sztolni, polecamy wybrać się na mały spacer.
- Historia parku sięga początku XIX w., gdy tereny te weszły w skład dóbr rodziny Henckel von Donnersmarck. Istniejący tu od średniowiecza las rodzina ta postanowiła przekształcić w park i stworzyć tu miejsce do polowań. W 1898 roku na terenie parku oddano do użytku okazały pałac. Wtedy też zmieniono charakter parku na styl angielski. W 1945 r. pałac został spalony, a w 1966 r. wysadzony przez władze komunistyczne - podają opiekunowie Sztolni Czarnego Pstrąga.
Chociaż pięknego pałacu już dzisiaj nie zobaczymy, w okolicy znajdziemy inne interesujące obiekty. Między innymi dwa szyby Sztolni Czarnego Pstrąga: Sylwester i Ewa.
Podziemne tunele powstały oczywiście, by odprowadzać wodę z kopalni. W XIX wieku właśnie w tym celu sprowadzono do Tarnowskich Gór maszynę parową, jednak nawet tego typu technologia okazała się niewystarczająca. Postanowiono wydrążyć sztolnię, co w zdecydowany sposób pomogło górnikom. Co ciekawe, zabytkowa infrastruktura została udostępniona turystom już w roku 1957.
Aktualnie w Sztolni Czarnego Pstrąga odbywają się turystyczne przeprawy łodziami. Wycieczka trwa około 60 minut. Mile widziani są zarówno goście indywidualni, jak i zorganizowane grupy.
Sztolnia wśród dziedzictwa narodów
Kiedy myślimy o Tarnowskich Górach w kontekście UNESCO, często mamy przed oczyma przede wszystkim Zabytkową Kopalnię Srebra. Warto jednak pamiętać, że w 2017 roku na prestiżową listę został wpisany cały kompleks pogórniczy. W jego skład wchodzą:
- podziemne wyrobiska
- Sztolnia Głęboka Fryderyk
- Szyb Pokój
- Szyb Bohr
- Szyby Staszic i Maszynowy
- Szyb Pomoc Szczęściu
- Sztolniowy szyb maszynowy nr 22
- Szyb sztolniowy nr 17
- Szyb sztolniowy nr 13
- Szyb sztolniowy nr 5
- Sztolnia Boże Wspomóż
- Szyb Anioł
- Szyb Żmija
- Szyb Szczęść Boże
- Szyb Heinitz
- Szyb Reden
- Szyb Kaehler
- Szyb Fryderyka
- portal wylotu Sztolni Głębokiej Fryderyk
- roznos Sztolni Głębokiej Fryderyk
- portal wylotu Sztolni Boże Wspomóż
- roznos Sztolni Boże Wspomóż
- Stacja Wodociągowa Staszic
- krajobraz pogórniczy Srebrnej Góry
- hałda popłuczkowa Kopalni Fryderyk
- teren dawnej Kopalni Fryderyk
- Park Miejski
- Działalność wydobywcza była tutaj prowadzona już w wieku XII. Powstanie miasta i jego rozwój miało wpływ na postęp gospodarzy Europy w XVI wieku, a także w późniejszych wiekach, poprzez działalność górniczą - opowiada Grzegorz Rudnicki, członek Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
Na skraju upadłości
Pandemia i związane z nią ograniczenia znacząco wpłynęły na opiekujące się tarnogórskimi zabytkami stowarzyszenie. Nad organizacją zawisło niebezpieczeństwo upadłości. Bano się również, że mogłoby to oznaczać utratę tytułu obiektów światowego dziedzictwa.
SMZT postanowiło zwrócić się z prośbą o wsparcie do samorządów, ale także samych mieszkańców. Na portalu Patronite powstała specjalna zbiórka. Akcję wsparły znane osoby, między innymi: Eryk Lubos, Piotr Trojan, Mariusz Kałamaga, a także prof. Jan Miodek.
Pomogły również samorządy lokalne, wśród nich Urząd Miasta Tarnowskie Góry, Urząd Miasta Miasteczko Śląskie czy Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach. Do instytucji wyższych szczebli apelowali też związani z naszym regionem posłowie.
Dzięki zaangażowaniu wieli osób oraz zniesieniu ciążących na obiektach turystycznych ograniczeń, tarnogórskie zabytki przerwały trudny czas i dziś przyjmują nowych turystów.
Podziemne atrakcje
Zwiedzanie Sztolni Czarnego Pstrąga nie musi ograniczać się do (i tak wyjątkowej) przeprawy łodzią. Opiekunowie zabytku zapraszają także do skorzystania z innych ofert.
Podziemne korytarze udostępniane są fanom morsowania.
- To pierwsza tego typu oferta w województwie śląskim. Oferta ma charakter przede wszystkim prozdrowotny, ale to również zupełnie inny kontakt z zabytkiem, zwłaszcza że Sztolnia Czarnego Pstrąga stanowi element wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO - tłumaczą opiekunowie obiektu.
Już w styczniu 2022 roku odbędzie się tam podziemna sztafeta. Zapisy już ruszyły.
Jeśli ktoś nie darzy sympatią kąpieli w chłodnej wodzie, ale za to uwielbia mocne wrażenia, także znajdzie coś dla siebie. W zabytkowych korytarzach stworzono przestrzeń na rafting.
- To oferta dla spragnionych adrenaliny i zupełnie inny kontakt z zabytkową substancją. Podziemny korytarz można przepłynąć przy pomocy ultralekkich i niezwykle wytrzymałych pontonów zwanych pacraftami. To pierwsza tego typu oferta na świecie - zapewniają organizatorzy.
Sposobów zwiedzania Sztolni Czarnego Pstrąga jest całkiem sporo i jedno pozostaje pewne - warto się tam w wolnym czasie wybrać.
